De meeste communautaire discussies leiden ons nergens. Zie hier waarom.

Dit artikel is een persoonlijke omzettting van Josse na het lezen van het boek over de Belgische particratie van prof. De Wachter.  Dus eerder iets om over na te denken waarom de Piratenpartij nodig is dan een vaste standpunt van de partij.

Het is goed als burgers met elkaar p(i)raten en zeker als het iets dieper kan gaan over de politiek.  Maar men vervalt heel gemakkelijk in een polariserend verhaal, ons al dan niet bewust aangebracht in de media.  Een voorbeeld van een misschien legitiem lijkende discussie:

• A: Nergens ter wereld is de eis naar onafhankelijkheid zo legitiem als in Vlaanderen.  Catalonië is een kleine minderheid van het land.  Als je teruggaat naar de zesde Staatshervorming van 2014, dan wilden de meerderheid van de Vlamingen meer onafhankelijkheid en in stemmenaantal zijn de Vlamingen ook duidelijk in de meerderheid.  Bij iedere staatshervorming moeten er echter zoveel toegevingen gedaan worden, dat de staatsstructuur er niet eenvoudiger op wordt.  Allemaal omdat er een paar mensen in Henegouwen voor di Rupo stemmen, een grove minderheid, die met zijn clientelisme zogezegd het elkaar helpend België bij elkaar wilt houden, maar eigenlijk gewoon zijn maffia bijeenhoudt. 
• B: Ik betwijfel ten zeerste dat zelfs een meerderheid van de Vlamingen ooit voor onafhankelijkheid was.  Zelfs de mensen die voor N-VA stemden waren niet noodzakelijk voor onafhankelijkheid.  En het is normaal dat de Walen met  di Rupo zich proberen te verdedigen.  Als je kijkt in Brussel, dan zijn het altijd de Walen die aan het kortste eind trekken.  Di Rupo is trouwens allesbehalve nog incontournable binnen zijn eigen partij.  En wat gaan we doen: een land dat al amper een speldekop groot is nog eens in 2 verdelen met Brussel in het midden terwijl Europa toch al 70% beslist? En de Vlamingen willen alles splitsen, behalve de pensioenen.  
• A: Dus Walen mogen er trots op zijn dat ze sneller doodgaan?  Ze mogen de structuur van een land zo naar de knoppen helpen dat er politiek niks meer kan beslist wordt en we er economisch onder lijden?  Nederland heeft nog niet eens de helft van onze staatsschuld en zij nemen drastischer maatregelen, maar wij kunnen gewoon niet.  Als er bevoegdheden al overgedragen worden dan worden er nog eens dubbel zoveel ambtenaren aangesteld.  
• B: Denk toch maar niet dat de Vlamingen zoveel beter zijn.  Ze hebben perfect de mogelijkheid om iets te veranderen op het Vlaams beleidsniveau en je ziet daar niet minder bureaucratie en politieke wanpraktijken.  Ok, Walen zijn misschien iets meer patriarchaal, maar de elektriciteit is dan toch goedkoper in Wallonië dan in Vlaanderen met al zijn intercommunales.  En de N-VA was toch voorstander van confederalisme, maar blijkbaar gaat het daar niet meer over.  Het gaat gewoon over het electoraal kunnen scoren op basis van de migratieproblematiek die blijkbaar meer mensen aanspreekt dan het sociaal-economische.  
• …

Het soort discussies waarvan traditionele partijen of media al van zouden zeggen dat we er trots op mogen zijn dat we die voeren en waarvan sommigen misschien zouden zeggen dat Piratenpartij ook zijn zeg zou moeten doen.  Maar wie het van dichter bij bekijkt, ziet dat ze eigenlijk gewoon de particratie ondersteunt en het uiteindelijk niet gaat over de kern van het probleem: hoe we kunnen zorgen dat de politiek flexibeler en minder corrupt wordt zodanig dat het die problemen aanpakt.  

Particratie is iets wat helaas natuurlijk ontstaat: mensen met dezelfde ideeën verzamelen zich om die ideeën beter te kunnen verdedigen.  Het resultaat is echter verticale structuren waar de partijvoorzitter zegt wat er moet gebeuren.  In ons land zijn de structuren echter zo slecht dat je zowiezo valt over het communautaire en dus langs de partijvoorzitters moet passeren.  Het communautaire versterkt dus nogmaals de particratie. En de traditionele partijen kunnen het niet ontmijnen omdat ze zelf in het systeem zitten.  

Dit is echter niet onoverkomelijk.  We kunnen dit illustreren met een voorbeeld.  In België staat in principe in de Grondwet dat de koning de ministers benoemt.  In de praktijk is dit zelfs niet door de eerste minister, maar door de partijvoorzitters.  Echter in Duitsland staat expliciet in de Grondwet dat de bondsministers op voordracht van de bondskanselier door de bondspresident aangesteld en ontslagen worden.  Willy Brandt verwoordde het ooit als: ‘Niemand kan de regering adviseren.  De partij kan daar enkel over spreken’  Of Gerard Schröder: ‘Het land is belangrijker dan de partij‘.  Het toont aan hoe zij het belangrijk vinden dat wat de regering doet en wat de partij vindt van elkaar gescheiden moeten worden zodanig dat die niet alle macht naar zich toe kan trekken.  

In het Frankrijk van de jaren ’50 zat de politiek ook in een ernstige institutionele crisis.  Charles De Gaulle heeft dat alles weer bij mekaar kunnen brengen, vooral door een aantal referenda te organiseren.  Door terug te plooien op de burgers en op horizontale structuren.  

Laat ons zoeken naar structuren die eenvoudiger en horizontaler zijn, die de regering niet ondergeschikt maken aan de partijen en die de macht weer bij de burger leggen.  Dit zou kunnen gaan over een federale kieskring, een referendum tot staatshervorming, het afschaffen van de senaat, …  Niet aan de Piratenpartij om dat te beslissen, maar wel aan de burger. 

Referenties: De trukendoos van de Belgische particratie: een Europese schande (Wilfried Dewachter) / De Democratie voorbij (Luc Huyse)